Heilige Geestkapel en Heilig Geesthuis

HEILIGE GEESTKAPEL EN HEILIGE GEESTHUIS – Beeldsmederij de Maan

Architecten Beeck & Hermans bvba en Architectenburo Oostpool; Nieuwbouw door IEA

Adres: Minderbroedersgang 1 te Mechelen

Opdrachtgever: Stad Mechelen

Periode: Onderzoek en afbraak 2012 – Restauratie 2014 – 2016

De Heilige Geestkapel, waar de armenbedeling werd georganiseerd, is één van de oudste gebouwen van Mechelen en is ontstaan in de 13de eeuw, recht tegenover de kathedraal. In het verlengde van de kapel staat het Heilig Geesthuis, een verbouwing en grotendeels vernieuwing van 1675.
De restauratie en de herbestemming kadert in een grondige renovatie van de site rond het Cultuurcentrum. De gebouwen waren in gebruik door het Mechels Figurentheater, dat nood had aan nieuwe performante theaterzalen, betere technische installaties, een foyer, kantoorruimte, loges…. Het architectenbureau import.export.architecture werd betrokken bij de opdracht om een nieuwbouw te realiseren voor de theaterzalen en foyer, zodat het monument gevrijwaard kon worden van zware ingrepen. Het restauratiedossier omhelsde een volledige restauratie van het interieur, de daken en de gevels van de kapel. De gevels van het Heilig Geesthuis waren nog in betrekkelijk goede staat en konden slechts plaatselijk hersteld worden. De voormalige achtergevel van het Huis werd gerestaureerd en werd een binnengevel van de nieuwbouw, die enerzijds aansloot op de trappenpartij en anderzijds aansloot op de ontvangstruimte op de verdieping. Hier werd ervoor geopteerd om de dicht gemetselde raamopeningen open te maken, zodat het atelier van de figuren- en theatermaker zichtbaar werd. Hierbij werden de oorspronkelijke 17de-eeuwse buitenluiken terug gevonden. Dit was een unicum, zeker gezien deze gevel een binnenmuur werd en de luiken perfect in situ konden bewaard worden. De brandwerende compartimentering tussen nieuwbouw en het oude gebouw werd herbekeken en opgelost met een kastenwand opgevat als expositiekasten.
Het gelijkvloers van het Heilig Geesthuis kreeg een ruwere afwerking, gezien hier geen authentieke elementen aanwezig waren. De verdieping van het Heilig Geesthuis werd gerestaureerd en heringericht tot kantoren, met behoud van de 17de-eeuwse plafondafwerking in kleigewelven en stucwerk. De zolder werd gerestaureerd en heringericht tot artiestenruimte, met keuken, vergaderruimte, loges en douches. De inrichting werd zo opgevat dat er geen tussenwanden werden geplaatst en het ‘zolder’ gevoel behouden bleef. De vliering werd hersteld.
De Heilige Geestkapel kapel werd volledig vrijgemaakt van alle recente ingrepen en werd grondig gerestaureerd, waarbij historische afwerkingen, nissen edg. geconserveerd werden. De kapel zal in de toekomst gebruikt worden als evenementenlocatie.